تأثیرپذیری مؤلفه‌های رواناب و رسوب کرت‌های آزمایشی کوچک از کاربرد پسماند آلی ویناس

پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان تأثیر کاربرد دو مقدار 5/4 و 8 لیتر بر متر مربع پسماند آلی و سازگار با محیط زیست ویناس بر زمان شروع، ضریب و حجم رواناب، هدررفت خاک، و غلظت رسوب در کرت‌های آزمایشی کوچک با شیب 20 درصد با استفاده از شبیه‌ساز باران با دو شدت 50 و 90 میلی‌متر بر ساعت و با تداوم 15 دقیقه روی خاک لومی-رسی-شنی انجام شد. نتایج نشان‌دهندة اثر معنا‌دار تیمار ویناس بر زمان شروع رواناب و غلظت رسوب (04/0>P)، حجم و ضریب رواناب، و هدررفت خاک (00/0P=) بود. همچنین نتایج نشان داد کاربرد سطح پایین ویناس به‌ترتیب باعث افزایش 151 و 154 درصد رواناب و هدررفت خاک در شدت 50 میلی‌متر بر ساعت و نیز موجب افزایش 64 و 200 درصد متغیرهای بررسی‌شده در شدت 90 میلی‌متر بر ساعت در مقایسه با تیمار شاهد است. سطح بالای ویناس، رواناب و هدررفت خاک را به‌ترتیب 79 و 30 درصد در شدت 50 میلی‌متر بر ساعت و نیز 60 و 58 درصد در شدت 90 میلی‌متر بر ساعت افزایش داد. با وجود این، تیمار 5/4 لیتر بر متر مربع ویناس در هر دو شدت و تیمار 8 لیتر بر متر مربع ویناس در شدت 90 میلی‏متر بر ساعت مقدار غلظت رسوب را افزایش و در شدت 50 میلی‌متر بر ساعت تیمار 8 لیتر بر متر مربع ویناس میزان غلظت رسوب را نسبت به تیمار شاهد کاهش داد. این در حالی است که میزان اثربخشی تیمار 8 لیتر بر متر مربع در کاهش رواناب و هدررفت خاک و غلظت رسوب بیش از تیمار 5/4 لیتر بر متر مربع بود. نتایج نشان داد افزودن پسماند آلی همیشه موجب جلوگیری از هدررفت خاک و بهبود ویژگی‌های فیزیکی خاک نخواهد شد. بنابراین استفاده از سطح بالاتر ویناس و افزایش ماندگاری آن قبل از وقوع بارش توصیه می‌شود.